W burzliwych czasach XVII wieku święty Wincenty a Paulo stał się światłem przewodnim i latarnią współczucia, na długo zanim mroczne cienie slumsów pochłonęły nasz świat. Jego poświęcenie dla osób zapomnianych przez społeczeństwo rezonuje z głęboką prawdą: dziś mieszkańcy slumsów byliby dla niego najważniejsi. Podczas wojen w Lotaryngii Wincenty udzielił pomocy tysiącom przesiedleńców. W odpowiedzi na biedę w Paryżu uruchomił programy pomocy dla najbardziej potrzebujących.
W dzisiejszych czasach problem bezdomności jest wciąż aktualny: szacuje się, że 1,6 miliarda ludzi na całym świecie żyje w nieodpowiednich warunkach mieszkaniowych, z czego 1 miliard mieszka w slumsach i nieformalnych osiedlach[1].
Wyzwanie związane z mieszkaniem w slumsach nadal dotyka wiele regionów i utrwala ubóstwo milionów ludzi na całym świecie. Chociaż definicja slumsów jest różna, zawsze wiążą się one z pewnego rodzaju ubóstwem i charakteryzują się życiem w przeludnionych warunkach, nieodpowiednią infrastrukturą i ograniczonym dostępem do podstawowych usług, co stanowi poważne wyzwanie dla dobrobytu ich mieszkańców[2]. Przyczyny są wielopłaszczyznowe, w tym szybka urbanizacja, bieda, brak bezpieczeństwa własności ziemi, ograniczony dostęp do podstawowych usług, wykluczenie społeczne i dyskryminacja[3].
Aby skutecznie stawić czoła temu złożonemu wyzwaniu, niezbędne jest podejście wielowymiarowe. Wiąże się to z wdrożeniem szeregu kluczowych strategii, w tym między innymi: modernizacji i odnowy osiedli slumsów, wzmocnienia pozycji osób indywidualnych za pomocą środków społecznych i ekonomicznych oraz wdrożenia praktyk zarządzania[4].
Obecnie wielu Wincentian pomaga mieszkańcom slumsów osiągnąć godne życie. Wystarczy pomyśleć o wielu projektach 13 Domów skierowanych do mieszkańców slumsów, takich jak: praca Zgromadzenia Misji i SSVP w Indiach; projekt Akamasoa na Madagaskarze; czy wspólne wincentyńskie starania w Nigerii. Każdy z tych i innych projektów 13 Domów stanowi zaledwie ułamek niesamowitej pracy, jaką Rodzina Wincentyńska wykonuje na całym świecie w służbie najuboższym.
Zainspirowany pracą wielu Wincentian, FHA zorganizował serię konferencji związanych z jego podstawową misją służenia osobom bezdomnym. W 2018 r. konferencja koncentrowała się głównie na bezdomności ulicznej. W 2022 roku zebraliśmy prelegentów, aby podnieść świadomość na temat trudnej sytuacji uchodźców, osób wewnętrznie przesiedlonych i ofiar handlu ludźmi. FHA z niecierpliwością oczekuje organizacji konferencji w styczniu 2024 r. w Manili na Filipinach, poświęconej w szczególności mieszkalnictwu w slumsach.
Za pośrednictwem lokalnych i międzynarodowych organizacji Rodzina Wincentyńska aktywnie współpracuje z mieszkańcami slumsów na Filipinach. Uznane instytucje edukacyjne, takie jak Adamson University (miejsce konferencji w 2024 r.) i Saint Vincent School of Theology, odgrywają istotną rolę w podejmowaniu wyzwań stojących przed dzielnicami slumsów. Oferują one inicjatywy społeczne zapewniające edukację, rozwój umiejętności i podstawowe usługi społeczne.
Konferencja będzie okazją do zagłębienia się w inspirującą pracę Rodziny Wincentyńskiej na Filipinach i na całym świecie. Będzie to spotkanie różnorodnych praktyków i osób z własnym doświadczeniem, które spotkają się, aby podzielić się swoimi spostrzeżeniami. Z radością ogłaszamy, że około 60 uczestników z całego świata będzie mogło wymieniać się praktykami i uczyć się od siebie nawzajem. Do wszystkich praktyków wincentyńskich zaangażowanych w poprawę życia mieszkańców slumsów, kierujemy serdeczne zaproszenie do skontaktowania się z nami za pośrednictwem poczty elektronicznej (fha.info@famvin.org) i wyrażenia zainteresowania uczestnictwem.
Wspólnie zwrócimy uwagę na trudną rzeczywistość slumsów na całym świecie i będziemy dążyć do zrównoważonych rozwiązań, które przyniosą nadzieję i godność potrzebującym.
Anna Mosca
[2] Gray zones: on the causes and consequences of slums (Szare strefy: o przypadkach I konsekwencjach slumsów)
[4] tamże